اختلال کاهش توجه و بیش‌فعالی یا ADHD یکی از اختلالات رفتاری است که در برخی افراد به دلیل عدم توانایی در کنترل حرکات و تمرکز، مشاهده می‌شود. این اختلال ممکن است باعث کاهش توجه و تمرکز در فرد شود و به نظر می‌رسد که فراموشی نیز با این اختلال مرتبط است.
در این مقاله، سعی خواهیم کرد تا به ارائه پاسخی جامع برای این سوال بپردازیم: «آیا ADHD باعث فراموشی می‌شود؟» برای این منظور، ابتدا به بررسی علائم و علت‌های ADHD پرداخته و سپس با بررسی رابطه بین این اختلال و فراموشی، به پاسخی دقیق برای این سوال خواهیم رسید. با ویکی هوش همراه باشید.

ADHD چیست؟

ADHD معمولا در دوران کودکی شروع می‌شود و به طور مداوم تا دوران بزرگسالی ادامه می‌یابد. این اختلال با مشکلاتی همچون عدم توانایی در تمرکز، فراموشی، بی‌قراری و داشتن انرژی و حرکت بیش از حد همراه است. کودکان مبتلا به ADHD  ممکن است در فعالیت‌های روزانه فراموش کار باشند. آن‌ها ممکن است وظایف خانه یا تکالیف خود را فراموش کنند و همچنین ممکن است برخی وسایل مانند اسباب بازی‌هایشان را گم کنند.

این اختلال می‌تواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد و در صورت عدم مدیریت مناسب، می‌تواند به مشکلات دیگری همچون مشکلات شخصیتی، اجتماعی و حتی اعتیاد منجر شود.

علائم ADHD چیست؟

علائم ADHD معمولاً به 2 دسته علائم کمبود توجه و علائم بیش‌فعالی – اضطراب تقسیم می‌شوند.
1) علائم کمبود توجه

• عدم توانایی در تمرکز روی یک فعالیت به طور طولانی
• سختی در نظارت بر کارهای روزمره مثل تکمیل وظایف، سازماندهی و مدیریت زمان
• اغلب فراموش کردن چیزها یا اشتباهات در جزئیات
• ناتوانی در پایان دادن یک فعالیت قبل از شروع فعالیت جدید
• اغلب گم شدن در خیال در اوقاتی که نیاز به تمرکز دارند

2) علائم بیش‌فعالی – اضطراب

• حرکات بیش‌ازحد و بی‌نظم، مثل پریدن، دویدن
• سختی در قرار گرفتن در یک مکان برای مدت زمان طولانی
• صحبت بیش از حد و ناتوانی در شنیدن دیگران
• بازی کردن به ناهنجاری و عدم توجه به محدودیت‌ها و قوانین
• اغلب تسریع و عدم درک خطر

لطفا توجه داشته باشید که هر فرد ممکن است تجربه‌های متفاوتی از علائم ADHD داشته باشد. همچنین، اختلالات دیگر مانند اختلال اضطراب و افسردگی نیز ممکن است با علائم ADHD همراه باشند. بنابراین، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، مراجعه به یک متخصص روانپزشکی مورد نیاز است.

جهت آشنایی کامل با ADHD مقاله «بیش فعالی (ADHD) چیست و چه علائمی دارد؟» را نیز مطالعه کنید.

علت ابتلا به ADHD چیست؟

علت دقیق ابتلا به ADHD مشخص نیست، اما برخی عوامل ممکن است در ایجاد و تشدید این اختلال نقش داشته باشند. بعضی از عوامل محتمل شامل موارد زیر هستند:

1) عوامل ژنتیک

تحقیقات نشان داده است که ژن‌هایی که در ارتباط با ساختار مغز و عملکرد شیمیایی آن قرار دارند، ممکن است با ابتلا به ADHD مرتبط باشند.

2) مشکلات در ساختار مغز

مشکلات در بخش‌های خاصی از مغز مانند بخش‌هایی که به تمرکز، پردازش اطلاعات و کنترل حرکات واکنش‌های جسمانی مرتبط هستند، ممکن است با ابتلا به ADHD مرتبط باشند.

3) مشکلات در زمان بارداری و زایمان

برخی مطالعات نشان داده است که مصرف مواد مخدر، سیگار و الکل در دوران بارداری، زایمان ناموفق و فشار روحی در هنگام بارداری و زایمان ممکن است با ابتلا به ADHD مرتبط باشد.

این مقاله را نیز از دست ندهید: «مواد مضر در بارداری؛ چه موادی برای سلامت جنین مضر هستند؟»

4) عوامل محیطی

عوامل محیطی مانند تغذیه نامناسب، کمبود خواب، مواد شیمیایی در محیط کار، مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی و سایر مواد مضر ممکن است در ایجاد یا تشدید علائم ADHD نقش داشته باشند.
باید توجه داشت که هر یک از عوامل بالا به تنهایی نباید به عنوان علت اصلی ابتلا به ADHD در نظر گرفته شود، بلکه بسیاری از عوامل ممکن است با هم ترکیب شده و به بروز این اختلال منجر شوند.

آیا ADHD باعث فراموشی می‌شود؟

جواب این سوال هم بله است هم خیر!
بله به این دلیل که ADHD سبب فراموش کردن چیزهایی مانند قرار ملاقات‌ها، تکالیف یا پرداخت قبوض می‌شود و همچنین ADHD می‌تواند بر حافظه کوتاه مدت تأثیر بگذارد. تخمین زده می‌شود که 80 تا 85 درصد از کودکان مبتلا به ADHD هنگام ارزیابی وظایف شناختی، مشکلات حافظه کوتاه مدت را تجربه می‌کنند.

خیر به این علت که هنوز اثبات نشده است که اختلال ADHD سبب بیماری‌های فراموشی مثل آلزایمر و زوال عقل می‌شود.

البته برخی از علائم شناختی مرتبط با ADHD ممکن است شبیه علائم زوال عقل پرودرومال باشد که به آن اختلال شناختی خفیف (MCI) نیز گفته می شود. این امر به ویژه برای افراد بالای 50 سال قابل توجه است. اما رابطه عِلّی بین این‌ها برقرار نشده است.

یک مطالعه در سال 2021 نشان داد که والدین و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های مبتلا به ADHD در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آلزایمر و سایر اشکال زوال عقل هستند، اما دلایل این ارتباط نیز به خوبی درک نشده است. بنابراین نمی‌توان با قاطعیت اظهار نظر کرد و اختلال ADHD را علت بیماری‌های فراموشی دانست.

شاد و سلامت باشید.

مقاله پیشنهادی برای شما: «آلزایمر چیست؟ عوامل، علائم، درمان و پیشگیری آلزایمر»