حافظه بلند مدت به ذخیره‌سازی اطلاعات در مدت زمان طولانی اشاره دارد. این نوع حافظه پایدار است و می‌تواند برای مدت طولانی و برای سال‌ها دوام بیاورد. حافظه بلند مدت را می‌توان به دو نوع مختلف تقسیم کرد: حافظه صریح (آگاهانه) و حافظه ضمنی (ناخودآگاه).

اگر بتوانید خاطره‌ای را که قبل‌تر اتفاق افتاده است، به یاد بیاورید، خواه خاطره‌ای که مربوط به چند ساعت پیش است خواه چند دهه قبل، آن خاطره یک خاطره بلند مدت است.

انواع حافظه بلند مدت

حافظه بلند مدت معمولاً به دو نوع صریح و ضمنی تقسیم می‌شود:

1) خاطرات صریح که به عنوان خاطرات بیانی نیز شناخته می‌شوند، شامل تمام خاطراتی است که در خودآگاه حافظه موجود است. حافظه صریح را می‌توان به حافظه اپیزودیک (رویدادهای خاص) و حافظه معنایی (دانش درباره جهان) نیز تقسیم کرد.

2) خاطرات ضمنی آن‌هایی هستند که عمدتاً ناخودآگاه هستند. این نوع حافظه شامل حافظه عملی است که شامل خاطرات حرکت بدن و نحوه استفاده از اشیاء در محیط است. نحوه رانندگی با ماشین یا استفاده از کامپیوتر نمونه‌هایی از خاطرات عملی هستند.

خاطرات بلند مدت اغلب خارج از ذهن خودآگاه هستند. این اطلاعات تا حد زیادی خارج از آگاهی ما هستند، اما می‌توانند به حافظه کاری فراخوانی شوند تا در صورت نیاز از آن‌ها استفاده شود. یادآوری برخی از خاطرات نسبتاً آسان است، در حالی که دسترسی به برخی دیگر بسیار دشوارتر است.

مدت زمان حافظه بلند مدت

از طریق فرآیند تداعی و تمرین، محتوای حافظه کوتاه مدت می‌تواند به حافظه بلند مدت تبدیل شود. خاطرات بلند‌ مدت می‌توانند از چند روز تا چندین دهه باقی بمانند.

عواملی وجود دارند که می‌تواند بر مدت زمان ماندگاری اطلاعات در حافظه بلند‌ مدت تأثیر بگذارند:

1) نحوه کدگذاری حافظه در وهله اول می‌تواند نقش مهمی ایفا کند. اگر در زمان تجربه یک خاطره بسیار هوشیار و آگاه بوده باشید، احتمالاً آن خاطره در حافظه شما بسیار واضح‌تر خواهد بود.

2) تعداد دفعاتی که به یک خاطره در حافظه‌تان دسترسی پیدا می‌کنید نیز می‌تواند در قدرت و مدت زمان یک حافظه نقش داشته باشد. جای تعجب نیست اگر خاطراتی که به یاد می‌آورید اغلب از آن دسته خاطراتی هستند که تمایل دارد در ذهن شما باقی بماند.

3) همه خاطرات بلند مدت به طور یکسان ایجاد نمی‌شوند. برخی از خاطرات به سرعت به ذهن خطور می‌کنند، برخی دیگر ضعیف‌تر هستند و ممکن است نتوانید به راحتی به خاطر بیاورید. اطلاعاتی که اهمیت بیشتری دارند واضح‌تر یادآوری می‌شوند. معمولاً می‌توانید رویدادهای مهم زندگی‌تان مانند روز عروسی خود را با وضوح و جزئیات بسیار بیشتر از روزهای معمولی به یاد آورید.

نحوه شکل‌گیری و تغییر خاطره‌های بلند مدت

در بررسی حافظه انسان یک مدل مشهور وجود دارد به نام «مدل پردازش اطلاعات حافظه»، در این مدل پژوهشگران حافظه انسان را به یک رایانه تشبیه می‌کنند. اطلاعات ابتدا وارد حافظه کوتاه مدت (ذخیره موقت) می‌شود و سپس مقداری از این اطلاعات به حافظه بلند مدت (ذخیره نسبتاً دائمی) منتقل می‌شود. دقیقاً مانند اطلاعاتی که در هارد دیسک رایانه ذخیره می‌شود.

خاطراتی که به طور مکرر به آن‌ها رجوع می‌کنید قوی‌تر می‌شوند و به یاد آوردن آن‌ها آسان‌تر می‌شود. دسترسی مکرر به این خاطرات، شبکه‌های عصبی را که اطلاعات در آن‌ها رمزگذاری شده است، تقویت می‌کند و منجر به یادآوری راحت‌تر اطلاعات می‌شود.

هنگامی که شما به اطلاعاتی از یک خاطره نیاز دارید، با استفاده از نشانه‌های محیطی، همانند دسترسی به یک پوشه ذخیره شده در کامپیوتر، اطلاعات مغز شما از ذخیره‌سازی بلند مدت خارج می‌شوند. با این حال، این خاطرات ذخیره شده گاهی اوقات ممکن است تغییر کنند یا به کلی از بین بروند. خاطراتی که به ندرت به یاد می‌آورید گاهی اوقات ضعیف شوند یا اطلاعات دیگری جایگزین آن‌ها می‌شوند.

تغییرات حافظه بلند مدت و عوامل مؤثر بر آن

مطالعات نشان می‌دهد که خاطرات در یک حالت ایستا ذخیره نمی‌شوند. محققان دریافته‌اند که خاطرات هر بار که به آن‌ها دسترسی پیدا می‌کنید، تغییر می‌کنند. نورون‌ها ابتدا خاطرات را در قشر مغز و هیپوکامپ رمزگذاری می‌کنند. هر بار که یک خاطره یادآوری می‌شود، توسط مجموعه‌ای از نورون‌های مشابه اما نه یکسان، دوباره رمزگذاری می‌شود. دسترسی به خاطرات اغلب به قوی‌تر شدن آن‌ها کمک می‌کند، اما تحقیقات اخیر نشان داده است که این رمزگذاری مجدد می‌تواند بر نحوه به خاطر سپردن اطلاعات تأثیر بگذارد. جزئیات ظریف خاطره ممکن است تغییر کنند و جنبه‌های خاصی از حافظه ممکن است تقویت، ضعیف یا حتی به طور کلی بسته به نورون‌هایی که فعال می‌شوند، از بین بروند.

خاطرات شکننده هستند!

خاطرات انسان به طرز شگفت‌انگیزی شکننده و مستعد تغییر، ورود اطلاعات نادرست و تداخل می‌باشند. الیزابت لوفتوس، کارشناس حافظه، نشان داده است که به راحتی می‌توان در ذهن انسان‌ها خاطرات نادرست ایجاد کرد. در یکی از معروف‌ترین آزمایش‌هایش، او توانست کاری بکند که 25% از شرکت‌کنندگانش خاطره‌ای نادرست را باور کنند. خاطره‌ای که در آن به شرکت‌کنندگان گفته می‌شد در زمان کودکی در یک مرکز خرید گم شده بودند.

حالا این سوال پیش می‌آید که چرا حافظه بلند مدت این قدر مستعد اشتباه است؟ در جواب باید بگوییم که بعضی مواقع، افراد جزئیات مهم رویدادها را از دست می‌دهند و مغز فرد برای پر کردن این شکاف‌ها، گاهی اوقات جزئیاتی را می‌سازد که به نظر منطقی می‌رسد. از طرفی دیگر خاطرات قدیمی‌تر می‌توانند در شکل‌گیری خاطرات جدید اختلال ایجاد کنند و همین‌طور خاطرات جدید در خاطرات قدیمی اخلال ایجاد کنند و یادآوری آنچه واقعاً اتفاق افتاده را دشوار ‌کنند.

برای مطالعه بیشتر مقاله «حافظه کوتاه مدت چیست؟» را به شما پیشنهاد می‌کنیم. با مطالعۀ این مقاله تفاوت‌های حافظه کوتاه مدت و حافظه بلند مدت را یاد می‌گیرید.

منبع مقاله: verywellmind